آموزش ساختار جمله در زبان آلمانی + مثال های کاربردی

به عقیده عده زیادی، آلمانی زبان پیچیده‌ای بوده و یادگیری آن دشوار است. اما همان‌طور که دیو کلت، کاریکاتوریست برجسته می‌گوید:

«آلمانی ممکن است سخت باشد، اما منطقی‌تر از زبان انگلیسی است!» 

زبان آلمانی یک ساختار متفاوت از ساختار زبان انگلیسی دارد که ممکن است برای زبان آموزان دشوار باشد.

از آنجایی که یکی از اولین و مهم‌ترین اصول یادگیری زبان آلمانی، یادگیری ساختار جملات در زبان آلمانی است، در ادامه این مطلب از وب‌سایت جرمن لنگوئیج، به آموزش ساختار جمله در زبان آلمانی و همچنین گرامر زبان آلمانی می‌پردازیم.

بعضی از موارد در زبان آلمانی به صورت تخصصی درباره آنها صحبت شده است. یکی از مهمترین این موارد تبدیل فعل به اسم در آلمانی یا ساخت صفت از فعل در آلمانی است.

این موارد را ما برای شما به صورت تخصصی در مقالات مرتبط به آنها توضیح می‌دهیم.

چرا آموزش ساختار جمله در زبان آلمانی مهم است؟

آموزش رایگان زبان آلمانی مراحل و گام‌های مختلفی دارد که یکی از مهم‌ترین آن‌ها آموزش ساختار جملات است. در واقع یکی از مهم‌ترین مواردی که زبان آموزان زبان آلمانی باید بدانند، نحوه ترتیب کلمات در جمله زبان آلمانی، جمله‌بندی در زبان آلمانی و گرامر آلمانی است.

نحوه ساختار یک جمله حیاتی است؛ زیرا بر معنایی که شما منتقل می‌کنید تأثیر می‌گذارد.

برای مثال، این جمله را ببینید:

«مرد استخوان را به سگ می‌دهد.» در این مثال ما دقیقا می‌دانیم که چه کسی چه چیزی را به چه کسی می‌دهد. اما اگر ساختار جمله را تغییر دهیم، یعنی ترتیب کلمات را در آن تغییر دهیم (مثلاً سگ استخوان را به مرد می‌دهد)، معنای جمله نیز تغییر می‌کند.

علاوه‌بر مطالعه منابع آنلاین یادگیری زبان آلمانی و همچنین بهره‌مندی از نرم‌افزارها و اپلیکیشن‌های یادگیری زبان آلمانی، این راهنما نیز به شما دید کاملی از گرامر زبان آلمانی، اجزای یک جمله آلمانی و ترتیبی که باید داشته باشد، ارائه می‌دهد.

ساختار جملات در زبان آلمانی به چه صورت است؟

به‌طور‌کلی، یک جمله کامل از یک اسم فاعل و فعل مزدوج آن تشکیل شده است. به عبارت دیگر، کسی یا چیزی که کاری را انجام می‌دهد یا در حال انجام دادن است.

در زبان انگلیسی، ساختار جمله به شکل ابتدایی شامل فاعل + فعل است؛ اما در زبان آلمانی، گزینه‌های بیشتری برای ساختار جمله وجود دارد و ترتیب کلمات نسبتاً منعطف‌تر است.

به عنوان مثال، جمله «مرد استخوان را به سگ می‌دهد» را می‌توان در آلمانی به سه صورت مختلف زیر، در حالی که همان معنی دست نخورده باقی می‌ماند، بیان کرد:

.Der Mann gibt dem Hund den Knochen

(دِ مَن گیبتْ دِم هوند دِن کْناخِن)

.Dem Hund gibt der Mann den Knochen

(دِم هوند گیبتْ دِ مَن دِن کْناخُن.)

.Den Knochen gibt der Mann dem Hund

(دِن کْناخِن گیبت دِ مَن دِم هوند.)

اجزای اصلی ساختار جمله در آلمانی

در معرفی ساختار جملات در زبان آلمانی، بهتر است در وهله اول با اجزای اساسی ساختار جمله آلمانی آشنا شویم:

فاعل (subjekt) در آلمانی

فاعل یک جمله شخص، مکان، چیز یا ایده‌ای است که جمله درباره آن است. در آلمانی، فاعل همیشه در حالت اسمی است و معمولاً در ابتدای جمله می‌آید. مثال: Der Hund bellt. (سگ پارس میکند.)

فعل (Verb) در آلمانی

فعل عمل یا حالتی است که جمله را توصیف می‌کند. در آلمانی، فعل در جایگاه دوم جمله، درست بعد از فاعل قرار می‌گیرد. مثال: Die Katze Schläft. (گربه می‌خوابد.)

مفعول (Objekt) در آلمانی

مفعول، شخص یا چیزی است که تحت تأثیر عمل فعل قرار می‌گیرد. در زبان آلمانی دو نوع مفعول وجود دارد: مستقیم و غیر مستقیم. مفعول مستقیم در حالت اتهامی است، در حالی که مفعول غیر مستقیم در حالت مفعولی می‌باشد. مثال: Ich kaufe meiner Mutter Blumen. (من برای مادرم گل می‌خرم.)

وب‌سایت ،Goethe Institute منابع آموزشی جامعی برای یادگیری ساختار جملات در زبان آلمانی و تمرین استفاده صحیح از آنها فراهم می‌کند که می‌توانید در پروسه یادگیری زبان آلمانی، از آن‌ها بهره‌مند شوید.

چهار نوع جمله اصلی در آلمانی

اکنون که درک کاملی از اجزای اصلی داریم، بیایید چهار نوع جمله اصلی در آلمانی و ساختارهای مربوط به آنها را بررسی کنیم.

1.جملات ساده (Hauptsätze) در زبان آلمانی

جملات ساده که به عنوان جملات اصلی نیز شناخته می‌شوند، از یک فاعل، یک فعل و هر چیز ضروری یا اطلاعات اضافی تشکیل شده‌اند. فعل همیشه جایگاه دوم را در جمله اشغال می‌کند، در حالی که عناصر باقی مانده را می‌توان آزادانه در جمله قرار داد. مثال: Er liest ein Buch. (او کتاب می‌خواند.)

2.جملات مرکب (Satzverbindungen) در زبان آلمانی

جملات مرکب از دو یا چند جمله ساده تشکیل شده‌اند که با حروف ربط هماهنگ کننده مانند und (و)، oder (یا)، aber (اما) و denn (برای) به هم متصل می‌شوند. ترتیب کلمات در هر جمله ساده ثابت می‌ماند.

مثال: Sie geht ins Kino, und er bleibt zu Hause. (او به سینما می‌رود و او در خانه می‌ماند.)

3.جملات پیچیده (Nebensätze) در زبان آلمانی

جملات پیچیده از ترکیب یک جمله اصلی با یک یا چند جمله وابسته تشکیل می‌شوند که با حروف ربط فرعی مانند weil (زیرا)، dass (آن) یا ob (آیا یا خیر) معرفی می‌شوند. در این جملات، فعل در بند وابسته در انتهای جمله قرار می‌گیرد.

مثال: Ich weiß, dass sie morgen kommt. (من می‌دانم که او فردا می آید.)

4.جملات مجهول (Passivsätze) در زبان آلمانی

جملات مجهول زمانی استفاده می‌شوند که تمرکز بر روی خود عمل باشد، نه روی فاعلی که عمل را انجام می‌دهد. در جملات مجهول، فعل از ترکیب شکلی از werden (به تبدیل شدن) با فعل ماضی فعل اصلی تشکیل می‌شود.

عامل عمل را می‌توان با von یا durch معرفی کرد.

مثال: Das Buch wurde von ihm geschrieben. (کتاب توسط او نوشته شده است.)

ترتیب کلمات در جملات آلمانی

در آلمانی، ترتیب کلمات نیز نقش مهمی در انتقال معنای مورد نظر یک جمله ایفا می‌کند. شما باید این مورد مهم را در نظر داشته باشید. در اینجا چند قانون مهم در این زمینه وجود دارد که باید به خاطر داشته باشید:

زمان، روش، مکان (TMP) در آلمانی

هنگام ارائه اطلاعات اضافی در یک جمله، مانند زمان، حالت و مکان، قانون کلی این است که از دستور TMP پیروی کنید. مثال: Am Montag fahre ich mit dem Zug nach Berlin. (روز دوشنبه، من با قطار به برلین سفر می‌کنم.)

وارونگی برای تاکید در آلمانی

در آلمانی، می‌توانید فاعل و فعل را معکوس کنید تا روی عنصر خاصی از جمله تاکید کنید. مثال: Heute geht er ins Kino. (امروز او به سینما می‌رود.)

موقعیت قیدها و عبارات قید در آلمانی

قیدها و عبارات قید معمولاً در وسط جمله، بعد از فعل و قبل از مفعول می‌آیند. مثال: Er liest oft Bücher. (او اغلب کتاب می‌خواند.)

اگر به دنبال یک آموزشگاه زبان آلمانی در شیراز هستید، آموزشگاه گاما در تهران و شیراز، به عنوان یکی از برترین آموزشگاه‌های زبان آلمانی در ایران، دوره‌های تخصصی برای آموزش ساختار جملات در زبان آلمانی و تقویت مهارت‌های گرامری ارائه می‌دهد.

جملات سوالی در زبان آلمانی

دو قاعده برای جملات سوالی در زبان آلمانی وجود دارد؛ اولین مورد برای سؤالات دارای کلمه سوالی است، مانند wann (وقتی) یا was (چه). و دومین مورد برای سوالاتی است که پاسخ بله یا خیر دارند، مانند Hast du einen Hund. ? (سگ داری؟).

برای سوالات با کلمات سوالی در آلمانی

در جملات سوالی با  کلمات سوالی، کلمه سوال در قسمت اول و فعل در قسمت دوم قرار می‌گیرد. مثال: Wo ist das Museum? (موزه کجاست؟)

برای سوالات دارای پاسخ با بله/خیر در آلمانی

در جملات سوالی که می‌توان با «بله» یا «خیر» پاسخ داد، فعل ابتدا قبل از فاعل و بقیه جمله قرار می‌گیرد. مثال: Ist der Tisch zu groß? (آیا میز خیلی بزرگ است؟)

کلمات سوالی آلمانی
به آلمانی	به فارسی	تلفظ
Warum	چرا	واقوم
Was	چی	واس
Wann	کِی	وان
Wo	کجا	وُ
Woher	از کجا	وُهیَ
Wohin	به کجا	وُهین
Wer	کی	وِیَ
Wen	چه کسی	وین
Wie	چگونه	وی

جملات آلمانی با افعال کمکی در آلمانی

برای صحبت راجع‌به هویت، حالت و همچنین گذشته کردن فعل، استفاده از افعال کمکی ضروری است. در زبان آلمانی، سه فعل کمکی شامل sein، haben و warden به معنای داشتن، بودن و شدن یا اراده کردن وجود دارد که در جمله سازی در زبان آلمانی نقش مهمی دارند.

در این جملات، فعل غالب همیشه فعل مزدوج است که اتفاقاً جزء کمکی فعل است. بقیه عبارت فعل یا در مصدر باقی می‌ماند یا بر‌اساس زمان، مانند گذشته یا آینده و همچنین مفعول، صرف می‌شود. مثال:

Ich habe Hunger. (من گرسنه هستم.)

ساخت جملات آلمانی با حروف ربط در آلمانی

یک حرف ربط، دو جمله یا دو قسمت از جمله را به هم متصل می‌کند. در ساخت جملات با حروف ربط در زبان آلمانی، از ساختار CSOV پیروی می‌شود که شامل حروف ربط، فاعل، مفعول، فعل است. مثال: Er sagt,

dass

er beschäftigt ist (او می‌گوید که سرش شلوغ است.)

برخی از حروف ربط آلمانی عبارتند از:

• Weil (چون)
• Bis (تا زمانی که)
• Dass (که)
• Da (از زمانی که)
• Bevore (قبل از)
• Nachdem (بعد از)
• Trotzdem (با وجود)

ساختار جملات منفی در زبان آلمانی

جملات منفی در زبان آلمانی، با کلمات nicht (نه) و kein (نه/هیچ) ساخته می‌شوند. هنگام نفی چیزی در آلمانی دو قانون اساسی وجود دارد که باید در نظر داشت:

اگر کلمه اسم است، از “kein” استفاده می‌شود، و برای سایر بخش‌های گفتار (مانند افعال، قیدها، صفت‌ها، ضمایر ملکی، عبارات اضافه، حرف‌های معین)، «nicht» به کار برده می‌شود.

به عنوان مثال: Das ist kein Apfel, das ist eine Birne. (این سیب نیست، گلابی است.)

در این مثال توجه داشته باشید که هیچ کلمه‌ای بلافاصله قبل از “Apfel” وجود ندارد، اما اگر یک حرف معین درج شود، “nicht” می‌تواند برای نفی سیب استفاده شود. برای مثال: Das ist nicht der Apfel، den ich meine. (منظور من آن سیب نیست.)

به‌طور‌کلی، واژه ‏Nicht آنچه که مقدم بر آن است را نفی می‌کند و می‌تواند کل یک جمله را منفی کند.

‏Diese Blume ist nicht schön. (این گل زیبا نیست.)  (صفت نفی شده)

انواع دیگر جملات در آلمانی

برای گسترش دانش شما در مورد ساختار جملات در زبان آلمانی، در ادامه به انواع دیگری از جملات که در مکالمات روزمره بسیار کاربردی هستند، می‌پردازیم:

جملات امری (Imperativsätze)

جملات امری برای دادن دستور، درخواست یا پیشنهاد استفاده می‌شوند. در این جملات، فعل در حالت امری در ابتدای جمله قرار می‌گیرد و معمولاً فاعل حذف می‌شود، مگر در حالت رسمی که از ضمیر Sie استفاده می‌شود.

مثال ها:

Kauf das Brot!

(کاوف داس بروت)

(نان را بخر!)

Sprich lauter!

(شْپریش لَوتِر)

(بلندتر صحبت کن!)

Schließe das Fenster!

(شْلیسه داس فِنستِر)

(پنجره را ببند!)

Gib mir das Buch!

(گیب میر داس بوخ)

(کتاب را به من بده!)

Seien Sie ruhig!

(زایِن زی روهیک)

(ساکت باشید!) (رسمی)

سوالات بله/خیر (Ja/Nein-Fragen)

سوالاتی که پاسخ آن‌ها «بله» یا «خیر» است، با قرار گرفتن فعل در ابتدای جمله و فاعل در جایگاه دوم ساخته می‌شوند. این ساختار برای پرسیدن سؤالات ساده و مستقیم استفاده می‌شود.

مثال ها:

Lernst du Deutsch?

(لِرنست دو دویچ)

(آلمانی یاد می‌گیری؟)

Wohnst du in Berlin?

(وُهنست دو این برلین)

(در برلین زندگی می‌کنی؟)

Trinkt ihr Kaffee?

(تْرینکت ایر کافی)

(شما قهوه می‌نوشید؟)

Spielt er Fußball?

(شْپیلت اِر فوسبال)

(او فوتبال بازی می‌کند؟)

Sind Sie Student?

(زینْد زی شْتودِنت)

(شما دانشجو هستید؟) (رسمی)

جملات با افعال جداشدنی (Trennbare Verben)

افعال جداشدنی در آلمانی از یک پیشوند و یک فعل اصلی تشکیل شده‌اند. در جملات خبری، پیشوند به انتهای جمله منتقل می‌شود، اما در جملات سوالی یا امری، پیشوند همچنان به فعل متصل باقی می‌ماند.

مثال‌ها:

Ich hole meine Schwester ab.

(ایش هوله ماینه شْوِستِر آب)

(من خواهرم را دنبال می‌کنم.)

Wir setzen uns hin.

(وِر زِتسِن اُنس هین)

(ما می‌نشینیم.)

Er kommt später an.

(اِر کُمت شْپاتِر آن)

(او دیرتر می‌رسد.)

Sie schaut den Film an.

(زی شَوْت دِن فیلم آن)

(او فیلم را تماشا می‌کند.)

Ich ziehe die Schuhe aus.

(ایش تسِهِه دی شوهِه آوس)

(من کفش‌هایم را درمی‌آورم.)

قانون ترتیب متمم‌ها (TEKAMOLO)

هنگام افزودن اطلاعات تکمیلی مانند زمان، دلیل، روش یا مکان به جمله، این اطلاعات معمولاً بین فعل مزدوج و فعل غیرمزدوج (در صورت وجود) قرار می‌گیرند. ترتیب این متمم‌ها از قانون TEKAMOLO پیروی می‌کند که به معنای زیر است:

• TE (Temporal): زمان
• KA (Kausal): دلیل
• MO (Modal): روش
• LO (Lokal): مکان

مثال ها:

Ich gehe morgen aus Freude mit Freunden ins Kino.

(ایش گِهِه مورگِن آوس فْرَوْده میت فْرَوْندِن اینس کینو)
(من فردا از روی خوشحالی با دوستان به سینما می‌روم.)

morgen: زمان (TE)

aus Freude: دلیل (KA)

mit Freunden: روش (MO)

ins Kino: مکان (LO)

Sie arbeitet heute aus Pflicht mit Kollegen im Büro.

(زی آرْبایتِت هایته آوس فْلیشت میت کُلِگِن ایم بورو)
(او امروز از روی وظیفه با همکاران در دفتر کار می‌کند.)

heute: زمان (TE)

aus Pflicht: دلیل (KA)

mit Kollegen: روش (MO)

im Büro: مکان (LO)

Er besucht nächste Woche aus Neugier mit dem Zug München.

(اِر بِزوخت نِکْستِه وُخه آوس نَویْگیر میت دِم تسوگ مونشن)
(او هفته آینده از روی کنجکاوی با قطار به مونیخ می‌رود.)

nächste Woche: زمان (TE)

aus Neugier: دلیل (KA)

mit dem Zug: روش (MO)

München: مکان (LO)

Wir kochen am Abend aus Hunger mit Liebe in der Küche.

(وِر کُخِن آم آبِنت آوس هونگِر میت لیبه این دِر کوشه)
(ما عصر از روی گرسنگی با عشق در آشپزخانه غذا می‌پزیم.)

am Abend: زمان (TE)

aus Hunger: دلیل (KA)

mit Liebe: روش (MO)

in der Küche: مکان (LO)

Ich laufe morgen aus Spaß mit Freunden im Park.

(ایش لَوْفه مورگِن آوس شْپاس میت فْرَوْندِن ایم پارک)
(من فردا برای تفریح با دوستان در پارک می‌دوم.)

morgen: زمان (TE)

aus Spaß: دلیل (KA)

mit Freunden: روش (MO)

im Park: مکان (LO)

نفی با پارتیکل “nicht”

کلمه nicht برای نفی بخش‌های مختلف جمله استفاده می‌شود. جایگاه آن در جمله تعیین می‌کند که چه بخشی از جمله نفی می‌شود. اگر nicht قبل از فعل یا در انتهای جمله قرار گیرد، کل عمل را نفی می‌کند. اگر قبل از یک قید یا متمم باشد، فقط آن بخش را نفی می‌کند.

مثال‌ها:

Ich trinke nicht Wasser.

(ایش تْرینکه نیشْت واسِر)

(من آب نمی‌نوشم.) (نفی فعل)

Ich gehe nicht morgen ins Theater.

(ایش گِهِه نیشْت مورگِن اینس تئاتر)

(من فردا به تئاتر نمی‌روم.) (نفی زمان)

Das ist nicht mein Stift.

(داس ایست نیشْت ماین شْتیفت)

(این خودکار من نیست.) (نفی مفعول)

Sie singt nicht laut.

(زی زینگت نیشْت لَوت)

(او بلند نمی‌خواند.) (نفی قید)

Wir reisen nicht nach Frankreich.

(وِر رایزِن نیشْت ناخ فرانکْرایش)

(ما به فرانسه سفر نمی‌کنیم.) (نفی مکان)

سخن پایانی

به‌عنوان یک زبان‌آموز، درک اهمیت تسلط بر ساختار جمله آلمانی برای برقراری ارتباط موثر و برتر در زبان بسیار مهم است. چرا که ساختار جملات پایه و اساس شکل‌گیری یک جمله، انعقاد کلام و انتقال مفهوم و معنا است.

در این راهنمای جامع، تلاش کردیم تا پیچیدگی‌های ساختار جملات آلمانی را بررسی کرده و توضیحات واضح، مثال‌های کاربردی و نکات ارزشمندی را برای یادگیری ساختار زبان آلمانی ارائه کنیم. بدون شک، مطالعه این مطلب در کنار شرکت در کلاس‌های آنلاین و حضوری آلمانی و همچنین مطالعه کتاب‌ های آموزش زبان آلمانی، می‌تواند به شما در یادگیری زبان آلمانی کمک زیادی بکند.

سوالات متداول

۱. آیا ساختار جملات آلمانی به ساختار جملات در زبان انگلیسی شباهت دارد؟

اگرچه در ساختار دو زبان انگلیسی و آلمانی شباهت‌هایی وجود دارد، اما به‌طور‌کلی، گزینه‌های بیشتری برای ساختار جمله وجود دارد و ترتیب کلمات نسبتاً منعطف‌تر است.

۲. ساختار زبان آلمانی چه ترتیبی دارد؟

ترتیب جملات اصلی در زبان آلمانی SVO است: یعنی فاعل، فعل و مفعول.

۳. جملات منفی در زبان آلمانی چگونه ساخته می‌شوند؟

در زبان آلمانی، جملات منفی با کلمات nicht (نه) و kein (نه/هیچ) ساخته می‌شوند.